مادر حضرت رضا عليه السلام
نامهاى مادر امام
مادر امام رضا عليه السلام، بانويى به نام( تُكتَم )از اهالى نوبه است كه پس از ورود به خانه موسى بن جعفرعليه السلام، وى را( نجمه )ناميده اند.
در كتابهاىتاريخى ، از وى با نامهاى( سُكَن، خيزران، صقره، اروى ، ام البنينو طاهره )نيز ياد شده است كه اينها احتمالاً القابى است كه به مناسبتهاىگوناگون، به وى داده اند. مثلاً سُكَن از مادّه ( سكون ) به مناسبت وقار آن مخدَره،و خيزران ( كه نام تركه هاى سرخ رنگ بوته اى است) به مناسبت اندام ظريف وى ، و نجمهبه دليل نورانيت او، و صقره ( باز ) به جهت تيزبينى و همت والاى آن بانو، و امالبنين به تفألِ آوردن فرزندان، و طاهره به دليل حصانت و پاكى وى از دنائت بودهاست.
نوبه كجاست؟
ياقوت حموىچند محلّ را به نام ( نوبه ) معرفى مى كند:
1 ـ شهركى در تونس
2 ـ موضعى درحجاز با فاصله سه روز راه از مدينه
3 ـ ناحيه اى در نزديكى درياى تهامه ( درياىسرخ )
4 ـ سرزمينى در جنوب مصر
بى شك، نجمه از چهارمين محلّ، يعنى سرزميننوبه در جنوب مصر بوده است، ... زيرا وى در نيمه قرن دوّم هجرى ( كه امام كاظم عليهالسلام حدود بيست سال داشت ) به عنوان برده به مدينه آورده شده و به بيت امامانتقال يافته است...
مى دانيم كه در اين دوران، مردم تونس ( كه در كتابهاىتاريخى و فتوحات اسلامى ، به نام افريقيه خوانده شده است ) مسلمان بوده اند. سرزمينحجاز و همچنين كناره درياى سرخ ( كه مراد ساحل عربستان است ) نيز در زمان ابوبكر ( 11 ـ 13 هجرى ) تماماً جزو قلمرو اسلامى بوده است و نمى توان از اين سرزمينها،مردمى را به عنوان اسير به مدينه آورد و در معرض فروش قرار داد، پس نجمه از سرزمينوسيع نوبه، در جنوب مصر بوده است كه تا آن زمان هنوز به تصرف مسلمين در نيامدهبود.
اين منطقه نوبه، نام جايى است در افريقا، در كنار نيل كه بين اسوان ( استانى در جنوب مصر ) و سودان، واقع شده است و دو بخش را شامل مى شود:
الف: نوبه سفلىكه جزو خاك مصر و بين اسوان ( استانى در جنوب مصر ) و دره حلفا قرار دارد كه پس از بستن سدّ اسوان، قسمتى از آثار باستانى آن به موزههاى مصر منتقل شد و معبد بزرگى كه در داخل سدّ قرار گرفته با تعبيه ديوار بتونى ،هم اكنون مورد بازديد مسافران و نمايشگر تمدّن ديرين اين سرزمين است و بازديد از آنبا قايقهاى محلّى صورت مى گيرد.
ب: نوبه عُلياكه درشمال شرقى كشور سودان واقع شده است و سلسله شانزدهم فراعنه مصر در آن جا معابدىساخته اند كه هم اكنون باقى است.
نوبه در گذشته هاى دور داراى تمدّن و حاكمانمقتدرى بوده است كه از آن جمله، كشور كوشى را در سده هشتم قبل از ميلاد در آن ديارمى توان نام برد.
پس از درگذشت اسكندر و به سرآمدن دوران جانشينان وى ( كه بهبطالسه معروف بوده اند ) مردم آن ديار مسيحيت را پذيرفتند و تا سده 14 ميلادى كه بهدين اسلام مشرّف شدند، جزو پيروان دين مسيح به شمار مى رفتند.
هم اكنون هفتاددرصد نژاد مردم شمال و غرب كشور سودان، نوبه اى ، و حدود سى درصد كه در غرب سودانمتوطّن اند، سودانى و سياه پوست هستند. با توجّه به اين مسأله كه نژاد اهل نوبه ازسياه پوستان متمايز است، نبايد نجمه را سياه پوست دانست، بلكه چون ساير مردم شمالسودان و جنوب مصر، گندمگون و به اصطلاح عربها ( سمراء ) بوده است.
به هر حال،مردم اين ناحيه هم اكنون مسلمان هستند و به عربى تكلّم مى كنند و اتفاقاً ناحيهآباد كشور سودان همين بخش است كه به واسطه برخوردارى از سواحل نيل ( كناره رود نيلو دره يادشده ) از لحاظ دامدارى و كشاورزى جزو مناطق خوب افريقاست.
ياقوت مىنويسد: مردمان نوبه صاحب شتر و اسب و گاو گوسفندند. منتهى اسبهاى نجيب متعلق بهپادشاه است و نوع يابو يا برزون، متعلق به عامه است. محصول غلّه اين ناحيه عبارت ازگندم و جو و ذرّت مى باشد.
:: بازدید از این مطلب : 487
|
امتیاز مطلب :
|
تعداد امتیازدهندگان :
|
مجموع امتیاز :
عضو شوید
عضویت سریع
آمار
وب سایت:
آمار مطالب
آمار بازدید
